အထူးသဖြင့် ကလေးသူငယ်များ၊ မူးယစ်ဆေးဝါးသုံးစွဲသူများ၊ ခုခံအားကျဆင်းမှု ရောဂါဝေဒနာရှင်များနှင့် အတူနေ မိသားစုဝင်များ၊ ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်သမားများနှင့် ဒုက္ခသည်များ စသည့် ထိခိုက်မှုများသော အုပ်စုဝင်များသည် ကိုဗစ်-၁၉ကြောင့် ကျန်းမာရေးနှင့် လူမှု၊ စီးပွားရေးတို့တွင် ထိခိုက် ခံစားနေကြရပါသည်။

လူသားအားလုံးကို ခြိမ်းခြောက်၊ ဒုက္ခပေးခဲ့သည့် ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ အမျိုးမျိုးရှိခဲ့သည်။ ထိုအထဲတွင် မတူသလိုလိုနှင့်ဆင်သော ကပ်ရောဂါနှစ်ခုမှာ အေအိုင်ဒီအက်စ် နှင့် ကိုဗစ်တို့ဖြစ်မည်။ ရောဂါကူးစက်ပုံ၊ ခံစားရသည့်ကာလ၊ ကုသပုံ၊ ကာကွယ်ဆေး အခြေအနေတို့  မတူကြသော်လည်း ကပ်ရောဂါကို လူ့အသိုင်းအဝိုင်းက တုံ့ပြန်ကြပုံ၊ အခက်အခဲကြုံရပုံ၊ အသုံးပြုရသည့် ယန္တရားစနစ်များ၊ ဆုံးဖြတ်ရပုံများမှာ ကွက်တိ မတူလျှင်သော်မှ သင်ခန်းစာယူစရာ အများအပြား ရှိနေပါသည်။

အထူးအားဖြင့်တော့ ဒီစိတ်ဝမ်းကွဲအောင် ခွဲနေတဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ က ပြည်ပက လာတဲ့သူကြောင့် ဖြစ်တယ်၊ ပြည်တွင်းမှာပဲ ဖြစ်နေတယ်၊ ဒါတွေက စိတ် ဝမ်းကွဲတာ၊ ဒါတွေ ပြောကြရမယ့်အချိန် မဟုတ် တော့ဘူး။

ခုလိုအချိန်မှာ အကောင်းမြင်စိတ်မွေးပါလို့ ပါးစပ်က သက်သက်တိုက်တွန်းနေတာထက် တတ်နိုင်တဲ့သူက ကိုယ်တတ်နိုင်ရင်တတ်နိုင်သလို လိုအပ်နေသူတွေအပေါ် စာနာနားလည်မှုပေးခြင်းကသာ ပိုကောင်းမယ်လို့ မြင်ပါတယ်။

ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါအစ ၂၀၂၀ နှစ်ဦးပိုင်းကာလတွင် သုတေသီများက ဤအချိန်နှင့် အမျှ အဆတိုးခြင်းသဘောကို လူများစု မသိနားမလည်ခြင်းနှင့် လူထုအတွင်း ကိုဗစ် ရောဂါ ကူးစက်ပြန့်ပွားခြင်း- ယင်းတို့နှစ်ခုကြား ဆက်စပ်မှုရှိမရှိ ဆန်းစစ်လာကြသည်။

ရေတိုကာလအတွင်း ကိုဗစ်ပြီးဆုံးသွားဖို့ဆိုပြီး မျှော်နေလို့ရတဲ့ အနေအထားမဟုတ်ပါဘူး။ အခု အိမ်မှာနေဖို့ကာလ ပြီးဆုံးသွားတာနဲ့ ကိုဗစ်ပြီးဆုံးသွားပြီလို့ မှတ်ယူလို့မရပါဘူး။

စစ်သေနာ ပတိတယောက်သည် ဘယ်လောက်ပင် ကောင်းသည့် စစ်ရေးဗျူဟာဆိုင်ရာ အမိန့်တွေ ထုတ်နေနေ တပ်သားစစ်သည်တို့မှ အမိန့်ကို နားမလည်ကြသဖြင့် လိုက်နာဆောင်ရွက်ဖို့ မညီညာ မစွမ်းဆောင်နိုင်ကြလျှင် ထိုသေနာပတိတိုက်သော တိုက်ပွဲသည် မအောင်မြင်နိုင်သကဲ့သို့ အစိုးရခေါင်းဆောင်မှုက မည်သည့် ညွန်ကြားချက်များ ထုတ်နေထုတ်နေ ရပ်ရွာတို့သည် ညွှန်ကြားချက်များကို ရေရာစွာနားမလည်ကြသဖြင့် ညီညွတ်ပါဝင်ခြင်း ပျောက်ကွယ်နေပါက အားလုံး အဟောသိကံ ဖြစ်ကုန်ကြမည့် သဘောပင် ဖြစ်ပါသည်။

လက်ရှိမှာ ကိုဗစ်-၁၉ ကူးစက်ခံရတဲ့ သူတွေအပေါ်မှာ Victim Blaming လို့ခေါ်တဲ့ အပြစ်ပြောရန်လိုတဲ့ အပြုအမူတွေကြီးထွားနေတာ သတိပြုမိပါတယ်။ ရောဂါကူးခံလိုက်ရတဲ့အချိန်မှာ လူနာဟာ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ထိခိုက်မှုတွေဖြစ်ရတဲ့အထဲ ခုလို ဘေးပတ်ဝန်းကျင်တွေက မဆင်မခြင် ပြောဆိုပစ်တင်မှုတွေခံရရင် ကိုယ်ခံအားကျဆင်းကာ ပို၍အန္တရာယ် ရှိနိုင်ပါတယ်။

အကယ်၍ လက်ခံ နိုင်ပါက ခေါင်းစဉ်သည် “အားလုံး တပေါင်းတည်း ကျော်လွှားခြင်း- ကိုဗစ်-၁၉ ထိခိုက်မှု သက်သာရေး စီမံချက် (CRP) ” ဟူ၍ ဖြစ်လာပါမည်။